Fazla Mesai İçin Yargıtay'dan Kritik Karar: Ücret Mi, İzin Mi?
Yargıtay, fazla mesai, hafta tatili ve ulusal tatil günlerinde çalışmış işçilere ödenecek haklarla ilgili önemli bir karar verdi. Karar, işverenlerin fazla mesai ücretini izinle telafi etme girişimlerinin yasal sınırlarını çiziyor. SGK Başuzmanı İsa Karakaş, bu emsal kararın detaylarını ve iş hukukuna etkilerini değerlendirdi.
Yargıtay Kararının Özeti
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin kararına göre, işverenlerin işçilere fazla mesai karşılığında serbest zaman kullandırması, yalnızca fazla çalışma durumlarında ve işçinin yazılı talebi doğrultusunda mümkün. Ancak hafta tatili, ulusal ve genel tatil günlerinde yapılan çalışmalar için izin kullandırılması, 4857 sayılı İş Kanunu'na aykırı kabul ediliyor. Bu günlerde fazla mesai yapan işçilerin ücretlerinin mutlaka ödenmesi gerekiyor.
SGK Uzmanı İsa Karakaş'ın Değerlendirmeleri
SGK Başuzmanı İsa Karakaş, kararın işçi haklarının korunması ve işveren yükümlülüklerinin belirlenmesi açısından kritik olduğunu belirtti. Karakaş şu ifadeleri kullandı:
"İş hukuku, çalışanların bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumak amacıyla çalışma sürelerinin üst sınırlarını belirlemiştir. Fazla çalışma durumlarında işçiye ücret ödenmesi asıldır. Serbest zaman kullandırılması ise işçinin talebine bağlıdır ve yazılı belgeyle ispatlanmalıdır."
Fazla Mesai Ücreti ve Yasal Düzenlemeler
Karara göre:
Fazla mesai ücreti ödenmesi esastır. İşçinin rızası olmadan serbest zaman kullandırılamaz.
Hafta tatili ve ulusal bayram günlerinde çalışılan saatler için izin yerine ücret ödenmesi şarttır.
Bu ücretlerin bordrolara yansıtılması ve SGK’ya bildirilmesi zorunludur.
Denetim ve Yaptırımlar
Yargıtay kararı, işverenlerin fazla mesai ödemelerini bordrolara yansıtmaması ve izin kullandırma yoluna gitmesi durumunda hem SGK hem de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı denetimlerinde yaptırımlarla karşılaşabileceğini belirtiyor. Bu durum, işverenler için mali ve hukuki riskler oluşturabilir.