"Tarihi kaynak olarak oldukça kıymetli"
Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinin tarih ve edebiyat açısından değerlendirilmesine değinen Prof. Dr. Hayati Develi, eserin uzun yıllar tarihçiler ve edebiyatçılar tarafından göz ardı edildiğini ancak Batılı araştırmacılar tarafından kıymetinin fark edilmesiyle Evliya Çelebi üzerine yapılan çalışmaların arttığını belirtti.
Develi, “Evliya Çelebi, eserinde toplumun her kesimiyle iletişim kurabilen bir figür olarak sıradan insanlardan eşkıyalara kadar geniş bir yelpazede anlatım yapar. Resmi tarihçilerin genellikle ele almadığı detayları içeren Seyahatname, tarihi kaynak olarak oldukça kıymetli kabul edilmektedir” dedi.
Evliya Çelebi’nin gözünden Sakarya
Ünlü seyyahın Sakarya’yı ticaret, tarım, doğal güzellikler ve halkın yaşam biçimi açısından oldukça önemli bir bölge olarak gördüğünü belirten Prof. Dr. Hayati Develi, şu ifadeleri kullandı:
“Evliya Çelebi, Sakarya’yı stratejik bir geçiş noktası olarak tanımlar. Geyve Boğazı’nın Osmanlı için taşıdığı önemi vurgular ve Sakarya Nehri’ni büyük ve coşkulu bir su kaynağı olarak tasvir eder. Adapazarı’nı küçük ama ticaretin canlı olduğu bir kasaba olarak anlatırken, Taraklı’nın şifalı suları ve ormanlık yapısıyla öne çıktığını belirtir. Bölgedeki ahşap evlerin ve kaliteli kerestenin önemine dikkat çeker. Hendek ve Akyazı ise kereste ticareti, tarım ve hayvancılıkla geçinen bölgeler olarak tanımlanır.”
