Ayakkabı Tamirciliğinde “Son Kale”: 3,5 Metrekarelik Dükkânda 63 Yıllık Direniş
Sakarya’nın Adapazarı ilçesinde yaşayan 77 yaşındaki Salih Karadeniz, çocuk yaşlarda başladığı ayakkabı tamirciliği mesleğini 63 yıldır sürdürüyor. Sadece 3,5 metrekarelik küçücük dükkânında mesleğini yaşatmaya çalışan Karadeniz, kendisini “son kale” olarak tanımlıyor.
1962'den Bu Yana Aynı Meslekte
Ayakkabı tamircisi Salih Karadeniz, henüz 14 yaşındayken çırak olarak başladığı mesleğini bir ömür boyu sürdürüyor. Şehrin en işlek bölgelerinden birinde yer alan küçük dükkânında, eskiyen ayakkabıları tamir ederek yeniden kullanılabilir hale getiren Karadeniz, ayakkabı tamirciliğinin artık yok olmaya yüz tuttuğunu söylüyor.
Karadeniz, fabrikasyon üretimlerin çoğalmasıyla birlikte mesleğe olan ilginin azaldığını, ustaların iş bıraktığını ve yeni çırakların yetişmediğini dile getirerek, kendisini bu mesleğin son temsilcilerinden biri olarak gördüğünü belirtiyor.
“Ustalar işi bıraktı, çıraklar ise fabrikada çalışmaya başladı”
Ayakkabı tamirciliğinin zorluklarına ve yok oluş sürecine dikkat çeken Salih Karadeniz, mesleğe olan ilgisizliğin nedenlerini şu sözlerle dile getirdi:
“Bu mesleği 1962 yılından beri yapıyorum. Ekonomik şartların kötü olması, insanların bu mesleği küçümsemesi ve imalatın yok olmasından dolayı bu mesleğe ilgi azalıyor. Fabrikasyon ayakkabı üretilmesi nedeniyle ayakkabıcılara olan ilgi azaldı. Zaten eleman yetişmiyor. Ustalar işi bıraktı, çıraklar ise fabrikada çalışamaya başladı. Biz çırak olarak işe başladığımız zaman para beklemezdik, sanatı öğrenmek için gelirdik. Çırak, kalfa olarak çalışıp usta olduk.”
“Yeni almak yerine tamir ettiriyorlar”
Geçim kaynağı olan ayakkabı tamirinin ekonomik açıdan da önemli hale geldiğini belirten Karadeniz, insanların artan fiyatlar karşısında yeni ayakkabı almak yerine mevcut olanı tamir ettirmeyi tercih ettiğini söylüyor. Bu durumun hem müşteriler hem de kendisi gibi meslek ustaları açısından çift yönlü bir kazanç olduğunu vurgulayan Karadeniz, açıklamasında şunları dile getirdi:
“Ayakkabı tamir fiyatları malzemenin kalitesine göre değişiyor. 400 TL’ye kadar ayakkabı tamiri yapılabiliyor. Fiyatlar yüksek olduğu için insanlar ayakkabı almak istemiyor. İnsanların bütçeleri yetmediği için tamir ettirmek istiyorlar.”