Aşı hakkında bunları biliyor muydunuz?
Covid-19’dan korunmak ve virüsün toplumda yayılmasını önlemek için maske, mesafe ile temizlik kurallarına uymak büyük önem taşıyor. Bu önlemlerle birlikte toplumun aşılanması ve Covid- 19’a karşı bağışıklık oluşturulması en önemli adım aşı. Peki aşı hakkında ne biliyoruz? İşte yanıtı...
Koronavirüs bağışıklığı konusunda uzun süredir yapılan çalışmalar sonucu onaylanan aşılar sayesinde kişinin hem kendisini koruma altına alması hem de başkalarına hastalığı bulaşma riskinin önlenmesi amaçlanıyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. M. Servet Alan, Covid- 19 aşısı hakkında merak edilen soruları yanıtladı.
Aşı nedir?
Aşılar vücutta hastalığa karşı özgül koruyucu yanıt oluşturmak için kullanılan maddelerdir. Bunlar ölü veya değişime uğratılmış mikroplar yada bunları temsil eden parçacıklar olabilir. Aşılar iğne, ağız veya burun yoluyla uygulanmaktadır.
Aşı olurken bildirilmesi gereken risk yaratabilecek durumlar nelerdir?
Aşı olurken gebelik, bağışıklığı baskılayan AIDS gibi hastalıklar ve bağışıklığı baskılayıcı ilaçların kullanılması, alerji gibi durum ve hastalıkların mutlaka bildirilmesi gerekir.
Covid-19 geçirenler de aşı olmalı mı?
Covid-19 infeksiyonu geçirenlerin bir bölümünün yeniden infeksiyonu geçirebildiği bilinmektedir. Hastalığı geçirmek veya aşı olmanın kişiyi ne kadar uzun bir süre koruduğu henüz tam olarak bilinmemektedir. Covid-19 geçirdikten ne kadar sonra aşı yapılabileceği konusunda Sağlık Bakanlığı’nın açıklamalarını izlemek gerekmektedir.
Aşı sonrası yan etki görülme olasılığı var mı, yan etkisi var normal mi?
Covid-19 aşıları sonrasında aşının yapıldığı yerde ağrı, ateş, halsizlik gibi belirtiler görülebilir. Bunlar vücudun aşıya karşı gösterdiği tepkinin doğal bir sonucudur ve genellikle bir süre sonra kendiliğinden düzelecektir. Aşının etkinliğini nasıl etkileyecekleri şu an bilinmediği için yan etkilerin görülmemesi için önceden ilaç kullanılması önerilmemektedir. Yan etkiler ortaya çıkarsa buna yönelik ilaçlar kullanılabilir. Aşılara bağlı ciddi yan etkiler genellikle alerjik ve nadirdir. Ciddi alerjisi olanlar bunu mutlaka aşı öncesinde bildirmelidir.
Aşı olduktan sonra da korunma önlemlerine devam edilmeli mi?
Tüm dünyada yaygın bir salgınla karşı karşıyayız. Aşının hastalığı önemli oranda önlediği bilinmektedir fakat bulaşmayı ne kadar ve ne süreyle önlediği zaman içinde ortaya çıkacaktır. Aşı olanlar ve hastalığı geçirenler de maske, mesafe ve hijyen kurallarına mutlaka uymaya devam etmelidir.
Covid-19 aşısı çocuklara da yapılmalı mı?
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Covid-19 aşısı ilk önce sağlık çalışanları ve ileri yaştaki bireylere uygulamıştır. Hastalığın ağır seyretmesi riski olan kanser hastaları ve kronik rahatsızlıkları olan kişilerin de aşılanmasına başlanmış durumdadır. Çocuklara aşının uygulanıp uygulanmayacağı ve bunun ne zaman olması gerektiğini öğrenmek için Dünya Sağlık Örgütü gibi kuruluşlar ve Sağlık Bakanlığı yetkililerinin yapacağı açıklamaların takip edilmesi gerekmektedir.
