Mustafa Varank: Zarar gören her bir işletmeyi tekrar ayağa kaldıracağız
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından konut ve iş yerlerinin dışında sanayi siteleri, organize sanayi bölgeleri ve bağımsız çalışan fabrikalar da hasar aldı. Yaklaşık 170 milyar lira olarak hesaplanan bu hasarın giderilmesi için acil eylem planı devreye alınıyor.
Merkez üssü Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler etkilediği 11 ilde 800 binden fazla binada hasara neden oldu.
Depremin yıkıcı etkilerinden sanayi bölgeleri de nasibini aldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının verilerine göre, 38 OBS'nin 7'sinde kısmi alt yapı hasarları ile birlikte ağır ve orta hasarlı 5 bin 600 tesis bulunuyor.
İlgili kurumlar sahada hasar tespiti ve iyileştirme çalışmalarını yürütüyor.
Sanayi sitelerine yapılan ilk müdahalelerle 33 bin tesis üretime başladı.
Sanayi hasarı 170 milyar lira
Tüm yapılan tespitlerle birlikte deprem bölgesi olarak ilan edilen 11 ildeki sanayide oluşan hasarın yaklaşık 170 milyar lira olduğu tahmin ediliyor.
Yetkililer Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın öncülüğünde Bölgesel Kalkınma Odaklı Acil Eylem Planı üzerinde çalışıyor.
Sanayi tesisleriyle ilgili hasar raporu
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, depremden zarar gören bölgelerdeki sanayi tesisleriyle ilgili hasar raporunu açıkladı.
"34 Organize Sanayi Bölgesinin 7’sinde kısmi altyapı sorunu var"
Deprem bölgesinde bulunun 34 Organize Sanayi Bölgesinin (OSB) 7’sinde kısmi altyapı hasarları olduğunu ifade eden Bakan Varank, ağır ve orta hasarlı 5 bin 600 tesisin bulunduğunu kaydetti.
Varank, tüm bölge bağlamında 33 bin tesiste üretimin başladığını vurgulayarak depremin sanayi üzerindeki maliyetinin yaklaşık 170 milyar lira olduğunu söyledi.
Adıyaman'da inceleme
Bakan Varank, deprem bölgesinde hasar gören sanayi tesisleri ile ilgili incelemelerine Adıyaman’da devam etti. Gölbaşı ve Besni ilçelerinin ardından il merkezine geçen Varank, Adıyaman OSB’de düzenlenen sanayiciler ile istişare toplantısına başkanlık etti.
"Güvenli yerleşim yerlerini yeniden tesis etmek boynumuzun borcu"
Adıyaman’daki toplantıda sanayicilerin sorunlarını dinleyen Varank, çözüm noktasında yapılanları ve planlanan düzenlemeleri şöyle açıkladı:
Elbette yitirdiğimiz canları geri getirmemiz mümkün değil ama geride kalanların acısını dindirmek, yaralarını sarmak için elimizden gelenin en fazlasını yapacağımızdan şüpheniz olmasın. Zaten bunun için bütün arkadaşlarımızla daima bölgedeyiz. Sizleri asla yalnız bırakmayacağız. Ülkemizde yaşadığımız önceki felaketlerde nasıl yaptıysak, burada da binalarıyla, iş yerleriyle, altyapısıyla, üstyapısıyla yeni, güvenli yerleşim yerlerini yeniden tesis etmek boynumuzun borcu.
"33 bin tesisimizde üretimler başladı "
Deprem bölgesindeki sanayinin mevcut durumunu ve ihtiyaçlarını ortaya koymak amacıyla ekiplerimizle OSB’ler, Sanayi Siteleri veya bireysel üretim yapan fabrikalarda hasar taramasını tamamladık. Bölgede bulunan 34 OSB’nin 7’sinin altyapısında kısmi hasarlar var. Buralardaki tamirat ve tadilatlara hemen başladık. OSB’ler ve Sanayi Sitelerinde yıkılan, ağır ve orta hasarlı 5 bin 600’e yakın tesis bulunuyor. Bunun dışında kalan 33 bin tesisimizde ise -ekseriyetinde düşük kapasite ve kısmi olmak üzere- üretimler başladı ve devam ediyor. Altyapı, bina hasarı, makine hasarı ve stok hasarına yönelik maliyetin yaklaşık 170 milyar lira olacağını tahmin ediyoruz.
"Adıyaman’daki sanayi hasarı 7 milyar liranın üzerinde"
Sadece Adıyaman'daki sanayi sitesinin hasarının 1 milyarın üstünde olduğu bildiriliyor. Bakan Varank, bu kentteki hasarı şöyle dile getirdi:
Maalesef Adıyaman’da da yıkılan, ağır veya orta hasarlı tesisler var. Faal olan 4 OSB’de 54 yıkılan, orta ya da kısmen ağır hasarlı bina, 98 az hasarlı tesis bulunuyor. 171 fabrika bu felaketi hasarsız atlattı. Ayrıca faal 6 sanayi sitesinde de yıkılan ve hasarlı binalar mevcut. OSB ve Sanayi Sitesi dışındaki üretim tesisleriyle birlikte Adıyaman’daki sanayi hasarının 7 milyar liranın üzerinde olduğunu öngörüyoruz.
"Zarar gören her bir fabrikayı, her bir işletmeyi, her bir dükkânı tekrar ayağa kaldıracağız"
Adıyaman için sanayi ve üretim noktasında da eksikliklerimizi gidereceğiz. Zarar gören her bir fabrikayı, her bir işletmeyi, her bir dükkânı tekrar ayağa kaldıracağız. Öncelikle OSB ve Sanayi Sitelerinin bakanlığımıza olan kredi borçlarını bir yıl erteledik. Afet bölgesinde uygun bulunan alanları deprem kriterlerini de gözeterek ‘sanayi alanı’ olarak ilan edeceğiz. Bu alanlarda ivedilikle yeni sanayi işyerlerini inşa edeceğiz. Yıkılan veya kullanılamayacak kadar hasarlı sanayi iş yerlerinin zemin uygunluğuna göre yerinde yeniden inşa edilmesi için de destek sağlayacağız.
"KOBİ’lerimize 1,5 milyon liraya kadar faizsiz kredi desteği sağlayacağız"
Bölgede yapılacak yeni yatırımları teşvik etmek için, depremlerin ağır yıkıma yol açtığı ilçelerimizi Cazibe Merkezleri Programı’na dahil ediyoruz. Böylece yapılacak tüm yatırımları; en üst teşviklerimizden, yani 6. bölge teşviklerinden faydalandıracağız. Ayrıca, KOBİ’lerimizin acil ihtiyaçlarının karşılanması için KOSGEB Acil Destek Kredisi Programı’nı devreye aldık. İşletmenin ve aldığı hasarın büyüklüğüne göre KOBİ’lerimize 1,5 milyon liraya kadar faizsiz kredi desteği sağlayacağız.
"KOBİ’lere konteyner başına 30 bin liraya kadar destek sağlama kararı aldık"
Yine afet bölgesinde KOSGEB alacaklarının kısmen veya tamamen silinmesine yönelik çalışmamızı başlattığımızı daha önce ifade etmiştim. Bölgede en büyük ihtiyaçlardan birisi de emekçi kardeşlerimizin barınma sorunu. Biz bu noktada konteyner satın alacak KOBİ’lere konteyner başına 30 bin liraya kadar destek sağlama kararı aldık. Böylece çalışanlarına barınma imkanı sağlayan KOBİ’lerimizin çok daha hızlı şekilde ayağa kalkmasını hedefliyoruz.
“Biz buradayız. Gölbaşı’nı seviyoruz”
Bakan Varank’ın gün boyunca gerçekleştirdiği ziyaretlerin ilki depremlerden büyük hasar gören Gölbaşı OSB’deki fabrikalar oldu. Depremlerin şiddetiyle bir tekstil fabrikasının yerle bir olduğu, içindeki makine ve ekipmanların ise kullanılamaz hale geldiği görüldü. Şapka, bere ve eldiven üreten bir diğer tekstil fabrikasında ise haftalar sonra üretim yeniden başladı. Depremzede işçilerin ilk mesailerine, “Biz buradayız. Gölbaşı’nı seviyoruz” baskılı şapka üreterek başlamaları dikkat çekti.
Bölgesel Kalkınma Odaklı Acil Eylem Planının da ele alındığı toplantıya Adıyaman’da koordinatör vali olarak görev yapan Kayseri Valisi Gökmen Çiçek, Adıyaman Vali Vekili Muhammed Tugay, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Hasan Suver ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede ve Adıyaman Belediye Başkanı Süleyman Kılınç katıldı.